ایست قلبی چیست؟
ایست قلبی به معنای از دست دادن ناگهانی عملکرد قلبی است که حتی ممکن است در فردی رخ دهد که پیش از آن تشخیص بیماری قلبی برای وی مطرح نبوده است. زمان و طریقه‌ی مرگ غیرمترقبه است. بلافتصله یا در زمان بسیار کوتاهی پس از شروع نشانه‌ها رخ می‌دهد.

گاهی اشتباهاً از عبارت «حمله‌ی قلبی» به جای «ایست قلبی» استفاده می‌شود در حالی‌که این دو از هم متفاوت هستند.  حمله‌ی قلبی در اثر عدم‌خون‌رسانی به عضلا قلبی و مزگ عضلات قلبی رخ می‌دهد و لزوماً منجر به مرگ نمی‌شود، در حالی‌که ایست قلبی علت دیگری دارد.

ایست قلبی بر اثر اختلال عملکرد سیستم الکتریکی قلب ایجاد می‌شود. در ایست قلبی، مرک ناشی از توقف ناگهانی عملکرد صحیح قلب است.  علت این مشکل، ریتم غیر طبیعی یا نامنظم قلب است که آریتمی نامیده می‌شود. شایع‌ترین نوع آریتمی در ایست قلبی، فیبریلاسیون بطنی است و زمانی رخ می‌دهد که نگهان بطن‌های قلب (حفرات پایینی قلب) شروع به ضربان نامنظم کرده و نمی‌توانند خون را پمپ کنند. پس از متوقف شدن قلب، مرگ پس از چند دقیقه رخ می‌دهد. اگر احیای قلبی- عروقی (CPR) انجام شود، یا با دادن شوک قلبی و منظم کردن ریتم قلب در عرض چند دقیقه، ممکن است ایست قلبی رفع شود!

علایم هشدار دهنده‌ی ایست قلبی و اقدامات فوریتی
• از دست داد ناگهانی واکنش و پاسخ
o با زدن بر شانه ی فرد واکنش و پاسخی از او دریافت نمی‌کنید.
o وقتی به او می‌گویید که اگر هوشیار و خوب است، مثلا کاری را انجام دهد (مثل تکان دادن سر یا باز و بسته کردن چشم‌ها) ؛‌او هیج واکنش و پاسخی نشان نمی‌دهد.
• اگر چنین نشانه‌هایی از ایست قلبی را دیدید؛
o با فریاد کمک بخواهید. از کسی درخواست کنید که با اورژانس تماس بگیرد. اگر تنها هستید، خودتان با اورژانس تماس بگیرید.
o تنفس را چک کنید. اگر فر تنفس نمی‌کند یا تنها بریده بریده نفس می‌کشد؛ عملیات CPR (احیای قلبی – ریوی) را آغاز کنید.
o ماساژ قلبی را انجام دهید. سریع و سریعتر بر روی قلب فشار وارد کنید.
o ماساز قلبی را ادامه دهید تا فرد دیگری به کمک شما بیاید و عمل تنفس مصنوعی را انجام دهد یا اینکه فردی که مهارت بیشتری دارد به کمک شما بیاید.

چه عواملی خطر وقوع ایست قلبی را افزایش می‌دهند؟
ایست ناگهانی قلبی اغلب بر اثر شرایطی رخ می‌دهد که مربوط به وضعیت قلب و عروق هستند. اغلب ایست‌ قلبی زمانی رخ می‌دهد که سیستم الکتریکی قلبی که از قبل بیمار بوده، دچار ریتم غیرطبیعی می‌شود .برخی از ایست‌های قلبی، نتیجه‌ی ریتم بسیار کند قلب است. تمام این روند آریتمی تهدید کننده‌ی حیات نام دارد.

جراحات ناشی از حمله‌ی قلبی در گذشته یا ناشی از علل دیگر:
قلبی که به هر علتی آسیب دیده یا بزرگ شده است؛ مستعد بروز آریتمی‌های تهدید کننده‌ی حیات است. در بیماران مبتلا به اترواسکلورزیس (گرفتگی عروق قلبی)، شش‌ ماه اول پس از حمله‌ی قلبی، از نظر احتمال بروز ایست قلبی، دوره‌ی پرخطری است.
ضخیم شدن عضلات قلبی به هر علتی مانند فشارخون بالا و یا بیماری‌های دریچه‌ای قلب، به‌خصوص اگر همراه با نارسایی قلبی باشد، مستعد کننده‌ی ایست قلبی است.
داروهای قلبی:
برخی داروهایی که به منظور درمان بیماری های قلبی استفاده می‌شوند،  می‌توانند سبب بروز آریتمی‌هایی گردند که زمینه‌ی ایجاد ایست قلبی هستند. به شکلی متناقض؛ گاهی داروهای ضد‌ آریتمی که برای درمان آریتمی‌ها به کار می‌روند، حتی در دوز و میزان تجویز شده، می‌تواندد باعث بروز آریتمی‌های بطنی شوند. صرف‌نظر از وجود یا عدم وجود بیماری قلبی، تغییر محسوس سطح پتاسیم و منیزیم خون (مثلا به علت مصرف داروهای ادرار آور) می‌تواند سبب بروز آریتمی و ایست قلبی شود.

نوار قلب غیر طبیعی:
گاهی وجد برخی ریتم‌های غیر طبیعی در نوار قلب؛ می‌توانند نشانه‌ی احتمال بروز ایست قلبی حتی در کودکان و افراد جوان باشند.

ناهنجاری‌های عروق خونی
استفاده‌ی نابجا از برخی داروها به خصوص در افرادی که دچار بیماری‌ةای قلبی هستند، می‌تواند سبب بروز ایست قلبی شود.

درمان دراز مدت در ایست قلبی
95درصد از موارد ایست قلبی، به مرگ منجر می‌شود و افراد دچار ایست قلبی پیش از آنکه به بیمارستان برسند، فوت می‌کنند. کسانی که از ایست قلبی جان به در می‌برند، ممکن است با عوارضی روبرو شوند که سندرم (مجوعه علایم) پس از ایست قلبی نامیده می‌شود.
- آسیب مغزی
o می‌تواند در عرض چند ساعت تا چند روز پس از ایست قلبی ظاهر شود.
o اکسیژن‌رسانس بسیار زیاد یا خیلی کم در طی درمان ابتدایی می‌تواند بر نتایج حاصله؛ اثرگذار باشد.
o تب، افزایش سطح قند خون و تشنج می توانند بر شدت عوارض مغزی مؤثر باشند.
o علایم شمال این موارد است:
- کوما
- تشنج
- اختلالات شناختی در طیفی وسیع؛ از نقص حافظه تا زندگی نباتی
- اختلالات حرکتی
- مرگ مغزی
- اختلال عملکرد قلب
o که مربوط به زمان کوتاهی پس از انجام احیا و بازگشت بیمار است و اغلب گذرا بوده و در عرض 72 ساعت پس از زمان بروز ایست قلبی، درمان می‌شود.
- اختلال جریان خون در طی ایست قلبی می‌تواند سبب ایسکمی سراسری در بدن و آسیب به اعضای مختلف بدن و افزایش استعداد ابتلا به عفونت‌ها گردد.
- موقعیت‌هایی که با باعث ایست قلبی می‌شوند یا به علت ایست قلبی، ایجاد می شوند:
o سندرم حاد کروناری
o آریتمی
o موقعیت‌های مربوط به ریه‌ها مانند آسم و پنومونی (ذات‌الریه) و غیره
o خونریزی ناشی از جراحات و آسیب‌ها
o عفونت‌ها
o مصرف بیش از حدِ لازم داروها یا زیاده‌روی در مصرف الکل
o کاهش دمای بدن به صورت اتفاقی و ناگهانی

تمام موارد فوق باید توسط یک تیم پزشکی متبحر، تحت نظر بوده و درمان شوند. برنامه‌ی درمان می‌تواند از بیماری به بیمار دیگر، بسته به شرایط و عوارض موجود، متفاوت باشد.